نشانههای زمینریختی زمینساخت فعال حوضه رودخانه کرج در دامنه جنوبی البرز مرکزی، شمال ایران

Authors

  • خسرو خسروتهرانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • رضوان خاوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • منوچهر قرشی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • مهران آرین دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
Abstract:

در این مقاله به بررسی زمینساخت فعال نسبی حوضه کرج بر اساس شاخصهای زمینریختی پرداخته‌شده است. این شاخصها عبارتند از: شاخص طول- شیب رودخانه (SL)، عدم تقارن حوضه زهکشی (Af)، انتگرال فرازسنجی (Hi)، نسبت عرض کف دره به ارتفاع آن (Vf)، شکل حوضه زهکشی (Bs) و پیچ و خم پیشانی کوه (Smf). نتایج بررسی این ویژگیها با هم به عنوان شاخص زمینساخت فعال نسبی (Iat) محاسبه شد و به چهار رده شامل مناطق خیلی فعال تا مناطق با فعالیت کم، تقسیمبندی شد. ناحیه مورد بررسی در دامنه جنوبی البرز مرکزی  در شمال ایران، یک مکان مناسب برای بررسی زمینساخت فعال نسبی است. بررسیهای اخیر نشان میدهد که نوزمینساخت، نقش مهمی در تکامل زمینریختی این بخش از البرز دارد. شواهد زمینریختی، بالاآمدگی مختلفی را در گذشته زمینشناسی ناحیه، نشان میدهند. ردههای بالای Iat (فعالیت کم زمینساختی) بیشتر در جنوب و بخش مرکزی حوضه زهکشی کرج به دست آمد، درحالی که بقیه ناحیه دارای ردههای متوسط تا بالای فعالیت است. اطراف دریاچه امیرکبیر، بیشترین میزان زمینساخت فعال نسبی را نشان میدهد. پراکندگی این شاخص نواحی مربوط به فعالیت گسلهای مختلف و نرخهای نسبی زمینساخت فعال را مشخص میسازد. بیش از نیمی از مساحت کل ناحیه مورد مطالعه در ردههای یک و دو، یعنی با فعالیت خیلی بالا و بالا، قرار دارد. محیطهای با نرخهای بالاتر فعالیت، شاخص Iat بزرگ‌تری دارند. شاخص تقارن توپوگرافیکی عرض حوضه (T)، همچنین در ناحیه مورد مطالعه محاسبه شد. نتیجه اندازهگیری این شاخص در حوضه کرج و زیرحوضههای آن به شکل نقشهای از بردارهای T تهیه شد. پس از مقایسه مقادیر این شاخص با نقشه ردهبندی زمینساخت فعال نسبی، تطبیق نواحی رده بالا با پهنههای دارای مقادیر بالای عدم تقارن تأیید شد. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل ریخت‌زمین‌ساختی دامنه جنوبی البرز مرکزی

تحلیل و بررسی مورفوتکتونیک حوضه‌ی آبریز می‌تواند در شناخت تکتونیک فعال منطقه مفید بوده و اطلاعات مهم و ارزشمندی در مورد شرایط زمین‌ساختی منطقه و میزان فعالیت تکتونیکی منطقه‌ی مورد نظر، در اختیار ما قرار دهد. در این مقاله زمین‌ساخت فعال دامنه‌ی جنوبی البرز مرکزی در حوضه‌های آبریز جاجرود، ایوانکی و حبله‌رود (گلوشوت) با استفاده از شاخص‌های مورفومتری ناهنجاری سلسله مراتبی (Ha)، شاخص انشعابات (Bi)، ...

full text

نشانههای زمینریختی زمینساخت فعال حوضه طالقان‌رود، شاهرود و سفید‌رود در البرز مرکزی، شمال ایران

شاخص‌های زمین‌ریخت‌شناسی زمین‌ساخت فعال، ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است، محاسبه این شاخص‌ها به وسیله نرم افزارهایArcGIS، سنجش از دور (به عنوان ابزار شناسایی)، در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است. این روش بویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمی بر  روی فعالیت زمین‌ساختی آ...

full text

اجزا ی زمین ساختی دامنه جنوبی البرز مرکزی ـ خاوری

دامنه جنوبی البرز مرکزی ـ خاوری، متشکل از اجزا ی زمین ساختی متعددی است که در این مقاله معرفی و تحلیل شده اند. این منطقه شامل یک سامانه راندگی پیچیده در شمال و یک حوضه پیشانی وسیع در جنوب مرز مناطق ساختاری البرز ـ ایران مرکزی است. تغییر روند کمربند کوهستانی البرز از شمال باختری ـ جنوب خاوری به شمال خاوری ـ جنوب باختری (از شمال سمنان تا شمال اسفراین) سبب تشکیل دو انحنای مهم در آن شده است که در ای...

full text

مطالعه پیکرشناسی حوضه آبریز دامنه جنوبی البرز (توچال) از دره کرج تا دره جاجرود

امروزه برنامه ریزی های منطقه ای و عمرانی از ارکان اساسی اقتصاد هر کشور به شماررفته و لازمه یک برنامه ریزی منطقی، شناخت دقیق از بستر محیط طبیعی است ، دراین بین مطالعات ژئومورفولوژیکی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و در پروژه های عمرانی با ترسیم طرحی فیزیکی از خصوصیات منطقه قادر است خط مشی و پذیرائی یک فعالیت عمرانی را مشخص سازد.منطقه مورد مطالعه بین 35/30 تا 36 درجه عرض و 51 تا 51/45 درجه طول ج...

نشانه‌‌‌های زمین‌ریختی زمین‌ساخت فعال حوضه زهکشی چالوس در البرز، شمال ایران

شاخص زمین‌ریخت‌شناسی زمین‌ساخت فعال، ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است. محاسبه این شاخص به‌وسیله نرم‌افزار‌های Arc GIS و سنجش‌از‌ دور (به عنوان ابزار شناسایی) در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است. این روش به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمی روی فعالیت زمین‌ساختی آن با استفاده از این روش صورت گرفته است، می‌تواند روش نو ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 75

pages  67- 74

publication date 2010-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023